Oddziaływanie pola elektromagnetycznego na organizm człowieka.
Skutki biologiczne wywołane oddziaływaniem pola elektromagnetycznego na organizm człowieka są funkcją parametrów pola: częstotliwości, wielkości natężenia pola i rozkładu oraz czasu jego oddziaływania na organizm. Zasadniczo różny jest mechanizm wpływu pola dla częstotliwości niskich i wysokich.
Przyjmuje się, iż dla niskich częstotliwości dominujące są skutki stymulacji tkanki pobudliwej (nerwowej i mięśniowej). Jest to wynik przepływu prądów indukowanych w ciele człowieka pod wpływem pola elektromagnetycznego.
Dla częstotliwości wyższych (powyżej 100 KHz) dominują skutki termiczne. Oddziaływanie termiczne prowadzi do nagrzania tkanek i może prowadzić do podwyższenia temperatury ciała. Jest to związane z pochłanianiem części energii pola i zamianę na ciepło. Prowadzone od szeregu lat badania naukowe nie wykluczają innych skutków na organizm ludzki czyli zaburzeń w jego funkcjonowaniu, występowania chorób. Jednym z najbardziej trudnych zagadnień jest ocena wpływu czynnika czasu oddziaływania pól na organizm.
Miary oddziaływania PEM
Gęstość prądów i skutki termiczne (szybkość pochłaniania energii) występujące w organiźmie zwane są miarami wewnętrznymi ekspozycji.
Natężenie pola elektrycznego i magnetycznego to miary zewnętrzne.
Z praktycznych powodów łatwiej zmierzyć dopuszczalne wartości miar zewnętrznych tj. natężeń pól elektrycznych i magnetycznych tutaj.
Miary wewnętrzne i miary zewnętrzne
Sposoby oddziaływań
Sposób oddziaływania pól elektromagnetycznych (PEM) na organizm ludzki.
 Oddziaływanie pola magnetycznego od linii energetycznej |
 Oddziaływanie pola elektrycznego od linii energetycznej |
Przyjmuje się zasadniczo, iż pola elektromagnetyczne nie są rejestrowane zmysłami człowieka. Reakcje osób są zróżnicowane. Można spotkać osoby reagujące poddenerwowaniem, bólami głowy, bezsennością.
Wrażenia słuchowe polegają na słyszeniu w trakcie ekspozycji, trzasków, świstów, już przy stosunkowo małych wartościach gęstości mocy dla częstotliwości np. 2,45 GHz .
Wiedza na temat wpływu PEM na zdrowie człowieka jest cały czas poszerzana, prowadzone są badania, eksperymenty naukowe. Obecnie najwięcej badań koncentruje się na wpływie oddziaływania pola pochodzącego od telefonów komórkowych na głowę człowieka.
Najlepiej poznane są skutki oddziaływania na organizm ludzki pola pochodzącego od instalacji elektrycznych 50Hz.
Skutki biologiczne i zdrowotne ekspozycji na pola elektromagnetyczne są prezentowane w szeregu publikacjach. Wyniki badań nie są jednoznaczne. Jedynie w przypadku pól magnetycznych o częstotliwości 50 Hzpotwierdzono, w kilku badaniach, działanie rakotwórcze u dzieci w warunkach domowych. Dotyczy to głównie białaczki. Wyraźny wzrost ryzyka wystąpienia białaczki miał miejsce już przy bardzo małych natężenia pola powyżej 0,2- 0,3 uT. Są to typowe wartości z którymi spotykamy się w warunkach domowych, czy też w miejscach pracy tutaj. Ciekawe spostrzeżenie na ten temat zawarł w swojej książce ,,Elektromagnetyzm w środowisku szanse czy zagrożenia” Andrzej Krawczyk. Przeprowadził symulację matematyczną biorąc wartość 0,3uT jako wartość graniczną dla linii wysokiego napięcia w Polsce. Z symulacji wynika, że gdyby zastosować takie kryterium, to prowadziłoby do wyłączenia z użytkowania 8% obszaru kraju.